İçindekiler
Zeytinyağı binlerce yıldır Akdeniz diyetinin en önemli parçalarından biri olmuştur. Zeytin ağaçları çoğunlukla Akdeniz Bölgesi’nde yetişmektedir. Ancak zeytinyağı sağlığa olan faydaları ile birlikte tüm dünyada yükselişe geçmiştir. Zeytinyağı zeytinin preslenmesi ile elde edilmektedir.
Zeytinyağı basit fenoller, terpen, flavonlar, hidroksisinnamik asitler, antosiyanin, flavonollar, flavonoid glikozitler, lignan ve hidroksıbenzoik asitler gibi farklı polifenoller açısından zengindir. Bu polifenoller vücutta antioksidan ve antienflamatuar olarak iki besin şeklinde çalışır.
Üstelik zeytinyağı yağ bileşimi açısından da zengindir. Oleik asit ve doymamış omega-9 yağları açısından zengindir. Ayrıca omega-3 ve omega-6 yağ asitlerinin yanı sıra E ve K vitaminleri de içermektedir. Zeytinyağı aynı zamanda kolesterol ve gluten de içeren doğal bir yağdır.
Piyasada birçok düşük kaliteli zeytin yağları mevcuttur. Bu nedenle zeytinyağı alırken dikkatli olmak gerekir. Zeytinyağının en iyi tipi sızma olandır. Soğuk preslenmiş, iyi bir tat ve kokuya sahiptir.
Zeytinyağının sağlık ve güzellik konusunda çok çeşitli kullanım alanları vardır. İşte zeytinyağının sağlığa en iyi 10 faydası;
Kolesterolü Düşürür
Sızma zeytinyağı arterlerde daralmaya neden olabilir. LDL (düşük yoğunluklu lipoprotein) düzeyini düşürmeye yardımcı olabilir. Ayrıca zeytinyağı LDL moleküllerini koruyarak oleocanthal olarak bilinen kardiyovasküler hastalık riskini azaltır.
Aynı zamanda zeytinyağı kan pıhtılaşması, kalp krizi ve felç gibi rahatsızlıkların arkasında yer alan HDL (yüksek yoğunluklu lipoprotein) kolesterolünü de önlemeye yarar.
Zeytinyağının kolesterol düşürücü etkilerinden faydalanmak için yemeklerde doymuş yağ yerine zeytinyağı kullanabilirsiniz.
Yüksek Tansiyonu Azaltır
2000 yılında Archives of Internal Medicine tarafından yayınlanan bir çalışmaya göre yüksek kan basıncı miktarını azaltmak için bazı insanların diyetlerinde sızma zeytinyağı kullanılarak faydalı bulunmuştur.
Araştırmacılar zeytinyağında bulunan oleik asidin kan basıncını düşürdüğü ve vücutta kolayca emildiğini keşfetmiştir.
Zeytinyağı aynı zamanda sağlıklı doymamış yağlar içermesi nedeniyle de kalbin yaşlanmasını yavaşlatır.
Yüksek kan basıncını düzenleyen zeytinyağı genç görünmeyi sağlamanın yanı sıra kalbi de sağlıklı tutar. Yemeklerde, soslarda ve yemeklerde sızma zeytinyağı kullanabilirsiniz.
Diyabeti Önler
Ekstra sızma zeytinyağı diyabet tedavisinde faydalı olduğu gibi bu hastalığın başlangıcını da geciktirir. Kan şekeri kolesterolünü geliştiren zeytinyağı insülin duyarlılığını da artırmaya yarar. Ayrıca zeytinyağı tekli doymamış yağlar sayesinde trigliserid düzeylerini de kontrol altında tutar.
2011 yılında Diabetes Care Bilim Dergisi’nde yayınlanan bir çalışmaya göre Akdeniz diyetinde zengin olarak kullanılan zeytinyağı birçok kişide Tip 2 diyabet riskini %50 oranında azaltmıştır.
Kan şekeri düzeylerini de kontrol eden zeytinyağından Tip 2 diyabet riskini azaltmak için günlük olarak 2 yemek kaşığı kullanabilirsiniz.
İltihabı Önler
Zeytinyağı kalp hastalığı, kanser, metabolik sendrom, diyabet, alzheimer ve artrit gibi birçok hastalığa neden olan kronik inflamasyonu önlemeye yardımcı anti-inflamatuar olarak çalışır.
2005 yılında Monell Kimyasal Duyu Merkezi tarafından yayınlanan bir çalışmaya göre zeytinyağı siklooksijenaz (COX) enzimlerini inhibe eden anti-inflamatuar maddeler içermektedir. Bu enzimler vücuttaki iltihabı önlemeye yardımcı olur.
Günlük olarak 1-2 yemek kaşığı zeytinyağı tüketmek iltihabı önlemenin yanı sıra çeşitli iltihaplı hastalıkların riskini de azaltmaya yarar.
Kemik Sağlığını Korur
2012 yılında Klinik Endokrinoloji ve Metabolizma Dergisi’nde yayınlanan bir çalışmaya göre Akdeniz diyetinde sıkça kullanılan zeytinyağı insanların kanlarında daha yüksek osteokalsin bulunmasına yardımcı olur. Yüksek osteokalsin kemikleri güçlendirmeye yaramaktadır.
Ayrıca düzenli olarak zeytinyağı kullanımı kemik mineralizasyonu ve kalsifikasyon süreci için ihtiyaç duyulan kan düzeylerini düzenlemektedir. Bu nedenle zeytinyağı düşük kemik kütlesi ve osteoporozdan şikayetçi insanlar için faydalıdır. Hatta zeytinyağı osteoporoz riskini azaltmaya da faydalıdır.
Düzenli olarak yemeklerinizde zeytinyağı kullanabilirsiniz. Kemikleri daha da güçlendirmek için zeytinyağı ile masaj da uygulayabilirsiniz.
Kanseri Önler
Zeytinyağı bazı kanser risklerini önlemeye yardımcı olur. Zeytinyağının içinde bulunan polifenoller, antioksidan ve antienflamatuar bileşikler bu yönde hareket ederler. Zeytinyağı aynı zamanda stres ve kronik inflamasyonu azaltarak kanser riskini önlemektedir.
Ayrıca zeytinyağında bulunan antioksidanlar DNA (deoksiribonükleik asit) korur. Bu da hücre işleyişini ve kanser gelişimi riskini korumak demektir.
2008 yılında BMC Kanser tarafından yayınlanan bir çalışma zeytinyağında bulunan anti-kanser bileşenlerin kanser hücrelerinin ölümünü tetiklediği ve meme kanseri riskini azalttığını ortaya koymuştur. Zeytinyağı aynı zamanda prostat, solunum yolu, üst sindirim sistemi ve kolorektal kanser riskini de azaltır.
Farklı kanser türlerine yakalanma riskini azaltmak için günde 1-2 yemek kaşığı zeytinyağı tüketin.
Beyin İşleyişini Geliştirir
Zeytinyağının beyin işleyişi üzerinde olumlu etkileri bulunduğu gibi bilişsel bozukluk riskini de azaltır. 2013 yılında Fransa’da yaşlı yetişkinlerde yemeklerde ve soslarda sızma zeytinyağı kullanımının görsel bellek ve sözel akıcılığı geliştirdiği ortaya konmuştur.
Ayrıca 2013 yılında American Chemical Society tarafından yayınlanan bir çalışmada ise sızma zeytinyağının oleocanthal denilen bir bileşik içermesi nedeniyle alzheimer hastalığı riskini azalttığı da bulunmuştur. Zeytinyağında bulunan yüksek tekli doymamış yağ oranı alzheimer gibi hastalıklarla ilgili bilişsel gerilemeyi yavaşlatmaya yaramaktadır.
Bunun yanı sıra sağlıklı yağ açısından zengin bir diyet uygulamak depresyon riskini de azaltmaktadır.
Kilo Kaybını Destekler
Aşırıya kaçmadan zeytinyağı kullanımı kilo kaybına yardımcı olur. Zeytinyağı yüksek oranda tekli doymamış yağ içermesi nedeniyle çoğunlukla sağlıklı kilo kaybı sağlar ve karın yağlarını azaltır.
2013 yılında Alman Araştırma Merkezi tarafından yapılan bir çalışmada zeytinyağının açlık hissini azalttığı ve doygunluk sağladığı bulunmuştur. Ayrıca zeytinyağı şeker isteğini de azaltmaktadır.
Obezite ile mücadele etmek ve kilo kaybını desteklemek için günde 1-2 çorba kaşığı zeytinyağı tüketebilirsiniz.
Cildi Gençleştirir
Zeytinyağı kuru ciltler için mükemmel bir nemlendirici özelliğe sahiptir. Vitamin A ve E gibi birçok vitamin ve mineral açısından zengin olan zeytinyağı cilde yumuşaklık ve pürüzsüz bir görünüm sağlar. Aynı zamanda cilt problemlerini de yok etmeye yarar.
Zeytinyağı kırışıklıkların ve ince çizgilerin görünümünü azaltarak cildin yaşlanmasını önler ve cildi serbest radikallere karşı korur. Hatta zeytinyağı ile ciltteki kırışıklıklardan bile kurtulabilirsiniz.
- Kan dolaşımını artırmak ve cildinizi genç tutmaya yardımcı olmak için banyo yapmadan önce ılık zeytinyağı ile düzenli olarak vücut masajı uygulayın.
- Kışın çatlamış dudakları önlemek için dudak kremi yerine zeytinyağı kullanabilirsiniz.
- Ayrıca doğal makyaj çıkarıcı olarak zeytinyağı kullanmayı da tercih edebilirsiniz.
Saçları Besler
Saç bakım ürünleri arasında zeytinyağı önemli bir yere sahiptir. Çeşitli yağ asitleri, antioksidanlar ve E vitamini içeren zeytinyağı saçlar için nemlendirici olarak bakım sağlar. Zeytinyağı kuru ve hasar görmüş saçları tedavi etmek için etkili bir çözümdür.
Zeytinyağı saç uçlarındaki kırılmaları ve kıvırcık saç sorunlarını da çözmeye yarar. Hatta zeytinyağı ile saçları güçlendirmek ve parlaklık kazandırmak da mümkündür.
Kuru saçları besleyen zeytinyağı ile saçlarınıza masaj uygulayabilirsiniz.
- Kafa derinize ve saç uçlarına sıcak zeytinyağı sürün.
- Parmak uçlarınızı kullanarak 5 dakika boyunca saç derinize masaj uygulayın.
- Ardından saçlarınızı sıcak havlu ile örtün ve 30 dakika ya da gece boyunca bu şekilde bekletin.
- Saçlarınızı şampuan kullanarak her zamanki gibi yıkayın.
- Haftada bir kez bu çözümü uygulayın.
Ek Öneriler
- Zeytinyağının çeşitli faydalarından yararlanmak için sızma zeytinyağı kullandığınızdan emin olun. Ayrıca zeytinyağını aşırıya kaçmadan tüketmeniz gerektiğini de unutmayın.
- Zeytinyağını ısıdan ve ışıktan korumanın yanı sıra hava geçirmez bir kapta koruyun ve 2 ay içerisinde tüketin. Araştırmalara göre zeytinyağının besin kalitesi iki aylık süre sonunda tehlikeye düşmektedir.
- Zeytinyağını sobanın yanında saklamaktan kaçının. Çünkü ısı zarar verebilir.
- Zeytinyağını kızartmalarda da kullanabilirsiniz. Zeytinyağını kızartmalar için 2 ya da 3 kez kullanabilirsiniz.
